ĐỌC HIỂU LỊCH SỬ TRUNG QUỐC TRONG MỘT CUỐN SÁCH
Lý Tuyền – Bùi Bá Quân, Dương Văn Hà, Lê Đình Sơn dịch
NXB ĐHQGHN,2023
Bìa mềm tay gấp,776tr
…
Giới thiệu
Đọc sử có thể giúp con người thông tuệ.
Trong khoảng 5000 năm văn minh Trung Hoa, với rất nhiều các nhân vật và sự kiện, làm sao để trong thời gian ngắn ngủi có thể giúp người đọc hiểu lịch sử một cách rõ ràng, cảm nhận về lịch sử, đó chính là xuất phát điểm của việc biên soạn cuốn sách đọc hiểu lịch sử thông dụng này.
Cuốn sách này căn cứ vào sự phân kì lịch sử nhất định, thông qua thể lệ mới, sử dụng phương thức sắp xếp và biên soạn tổng kết luận điểm, kết hợp giữa chi tiết và giản lược, phản ánh đầy đủ toàn cảnh lịch sử từ thời kì truyền thuyết đến Trung Hoa Dân quốc. Mỗi phần nhỏ thường được cấu thành từ ba nội dung: Đầu tiên, cung cấp cho người đọc một niên biểu sự kiện lớn, sử dụng phương thức biên niên trình bày ngắn gọn những sự kiện quan trọng và đầu mối diễn tiến lịch sử. Thứ hai, trên cơ sở ấy, lựa chọn những sự kiện lịch sử hoặc nhân vật quan trọng, dùng hình thức kể chuyện thêm vào giải thích, dù chỉ trong một vài nghìn chữ, nhưng tác giả đã nỗ lực để thể hiện được bối cảnh lịch sử hùng vĩ, làm rõ nguồn cơn của sự kiện lịch sử, cảm xúc của nhân vật lịch sử, trong đó cũng có những nhận định cá nhân của tác giả, tất nhiên những đánh giá này thường ẩn chứa trong những lời trần thuật sự thực lịch sử. Cuối cùng, là kết nối tri thức liên quan. Ba điều trên dù độc lập với nhau, nhưng lại liên kết trở thành một chỉnh thể, liên tục truyền tải thông tin tri thức. Ngoài ra, còn thiết kế một số tri thức thường thức khác của lịch sử, để giới thiệu về điển chương chế độ và sự thật lịch sử của nhân vật quan trọng.
Nội dung về sự kiện và nhân vật lịch sử được trình bày trong sách, chủ yếu căn cứ vào thư tịch lịch sử và nguồn sử liệu đáng tin cậy được giới học giả công nhận, để tránh sự khô khan nhàm chán, tác giả đã cố gắng lựa chọn những sử liệu có tình tiết câu chuyện nhưng trên nguyên tắc không ảnh hưởng tới sự chuẩn xác của lịch sử. Về mặt trình bày, tác giả cũng cố gắng sao cho dễ hiểu thông dụng, sinh động, nhưng về nội dung tuyệt đối không hư cấu, về ngôn ngữ cũng cố gắng tránh trình bày chi tiết và miêu tả quá nhiều. Tác giả chỉ mong rằng có thể thông qua ngôn từ dễ hiểu sinh động để trả lại chân tướng lịch sử tương đối chính xác mà không dùng bút pháp văn học để tô điểm sự thực lịch sử, càng không dùng phương thức “nói đùa” để nhào nặn nguyên liệu lịch sử, tạo ra những “bữa ăn nhanh” nhằm kích động và lừa dối người đọc.
Cuôn sách này phù hợp với những độc giả muốn đọc hiểu lịch sử Trung Quốc, nó cũng có thể trở thành tư liệu bổ trợ học tập lịch sử của học sinh trung học và tiểu học, vì những điều trình bày trong cuốn sách này đều là những tri thức lịch sử quan trọng, cơ bản, nhưng những tri thức này lại thường không được đề cập hoặc chỉ nói một cách khá giản lược trong các sách giáo khoa.
