Thổ năng sinh bạch ngọc
Địa khả xuất hoàng kim
Ông Địa, Thần Tài là hai mặt của một vấn đề. Ông Địa là lý, Thần Tài là sự; và hai ông thờ chung với nhau là “lý sự viên dung” của thời đại mà nông thương còn đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế quốc dân. Điều này còn duy trì mãi sau này trong loại hình tượng Thần Tài tay một xách xâu tiền điếu và tay kia ôm bó lúa.
Lời nói đầu
Sách Ông Địa – tín ngưỡng và tranh tượng của chúng tôi xuất bản năm 1994. Từ đó đến nay, qua các chuyến đi thực tế cùng với những dữ liệu mới phát hiện buộc chúng tôi thấy rằng cần phải bổ sung những thiếu sót và đính chính những sai sót trong ấn phẩm đã xuất bản. Đó là lý do ra đời của tập sách này.
Công việc bổ sung và đính chính này nhằm cung cấp cho bạn đọc những dữ liệu cần thiết để có thể hiểu được những gì liên quan đến tín ngưỡng thờ Thần Đất, mối liên hệ của Thần Đất, Thần Đất Đai và Thần Tài Lộc cùng với sự biến đổi của chúng theo dòng lịch sử.
Nói là bổ sung và đính chính những sai sót, song điều này không có nghĩa là sự hoàn hảo cuối cùng. Do vậy rất mong nhận được ý kiến đóng góp của bạn đọc xa gần.
Cõi Đất, Thần Đất và Thổ Địa – Thần Tài
Sự hình thành của đất, nói rộng ra là của núi non, gò nổng, ruộng rẫ là đối tượng phản ảnh trong hầu hết các thần thoại sáng thế, và rồi đất là nơi cư trú và nuôi dưỡng muôn loài. Do đó, đất trở thành đối tượng sùng tín của con người.
Trong phần lớn ngôn ngữ, đất có nhiều từ chỉ định, phổ biến ít nhất là hai từ, ví dụ: Thổ và Địa. Ở đây, Địa là từ chỉ đất với tư cách là địa lý, địa chính, tức chỉ một khu vực đất có giới hạn. Còn thổ là từ chỉ thuộc tính bản thể của đất – gọi là Thổ đức. Nó là một nguyên tố trong bộ năm nguyên tố ngũ hành: Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ; hoặc là một đại trong tứ đại: Đất, Nước, Lửa, Gió.
Chính từ đó việc thờ tự Thần Đất chủ vào hai tín lý cơ bản: một là, vị phúc thần bảo hộ cộng đồng cư dân thuộc một khu vực cụ thể; hai là, vị thần ban cho sự sung túc, thịnh vượng, tức chủ vào tín lý phồn thực nói chung của đất.
Tập sách chủ yếu đề cập đến:
– Cõi Đất, Thần Đất và Thổ Địa – Thần Tài
– Tập tục thờ cúng Thổ Địa – Thần Tài
– Sưu tập tranh tượng kèm ghi chú về tranh tượng Ông Địa.
Sách có các trang in màu về điển tích – hình – tượng