Tao Đàn, tạp chí văn hóa của nhóm Tân Dân, bao gồm ba phần chính: Nghị luận và khảo cứu; Nghệ thuật; Tạp ký. Do Lan Khai chịu trách nhiệm quản lí và tổ chức thực hiện, cùng với sự phụ trách của Nguyễn Triệu Luật. Đây là một công trình độc đáo, đánh dấu sự xuất hiện của tạp chí văn hóa lớn đầu tiên tại Việt Nam vào năm 1939.
“Thực ra, Tao Đàn không phải là một sáng kiến. Trước nó, Đông Dương tạp chí, Nam Phong, Hữu Thanh, Đông Thanh, v.v… đều đã làm cái việc khảo cứu và phát huy những tư tưởng của của Á Đông, giới thiệu và phê bình các học thuyết của u Tây, tìm cách dung hoà các tư tưởng học thuyết ấy để làm lợi cho tinh thần Việt Nam. Và trong khi làm những công việc ấy, các tạp chí kia đã cổ động, bồi đắp, phổ thông cho quốc văn, nâng quốc văn lên cái địa vị ngày nay.
Tao Đàn ngày nay, chỉ làm tiếp tục những công việc ấy, cho đến hoàn bị.
Nhưng, dầu thế, Tao Đàn vẫn có điểm này nó là cái đặc sắc của Tao Đàn. Nó phân biệt rõ rệt Tao Đàn với các tạo chí trước nó. Là về phương diện tư tưởng cũng như về phương diện nghệ thuật, Tao Đàn sẽ đặc biệt chú trọng vào những công trình sáng tác.
Hiểu biết, dung hoà, thu nhập chưa đủ. Ngày nay chúng ta đã đến cái thời kỳ cần phải sáng tác. Vì có sáng tác mới tỏ ra có hoạt động, có sống. Bất cứ ở đâu và thời đại nào, chỉ những công trình sáng tác mới là những sự phát biểu linh hoạt của tinh thần một dân tộc.
Tinh thần của dân tộc Việt Nam từ trước đến nay, đã bị tê liệt dưới sức đè nén của văn hoá Tàu. Để tránh những áp lực khác có thể tai hại hơn nữa, những tinh thần Việt Nam cần phải được phát huy, được nảy nở ra trong những công trình sáng tác mãnh liệt và rỡ ràng.
Đã trình bày rõ rệt mục đích và ý nguyện của mình. Tao Đàn chỉ còn chờ đợi cái cảm tình nồng nàn và sự cộng tác sốt sắng của hết thảy những người Việt Nam nào mà tương lai tinh thần của chủng tộc đã thành một mối băn khoăn tha thiết trên mọi băn khoăn khác”.
Trích từ TAO ĐÀN
Lan Khai – Tổng Thư Ký và Quản Lý:
Lan Khai, người đầu tiên đảm nhận vị trí Tổng biên tập của Tao Đàn, đã đóng góp nhiều công sức vào việc xây dựng và phát triển tạp chí. Ông giữ chức Tổng thư ký Bộ biên tập kiêm Quản lý từ số 1 đến số 10. Ông là người khởi đầu cho những bước đi đúng theo lộ trình và mục đích đã đặt ra.
Sứ Mệnh và Cống Hiến:
Tao Đàn được tạo ra với mục đích làm nổi bật và giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam. Tổng cộng có 13 số định kỳ và 2 số đặc biệt, khi chưa đầy 1 năm. Dù thời gian hiện diện ngắn ngủi, nhưng tạp chí đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng giới sáng tác và độc giả, với ánh sáng chói lọi của mình tỏa rạng trên bầu trời văn hóa Việt Nam.
Đánh Giá Cao và Định Hình Văn Hóa:
Tại thời điểm ra mắt, Tao Đàn đã được nhận định là một sự xuất hiện mới mẻ và quan trọng trong lĩnh vực văn hóa. Tác phẩm đã không chỉ đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử xuất bản tại Việt Nam mà còn tạo nên những cống hiến lớn cho sự phát triển của văn hóa và nghệ thuật.
Trong Tao Đàn trọn bộ này có bao gồm Tao Đàn về Tản Đà (ra ngày 1/7/1939), Tao Đàn về Vũ Trọng Phụng (ra 12/1939); Vấn đề Ba Lan (ra tháng 2/1940).
Là một Tạp chí thể hiện đầy đủ tinh thần dân tộc và tính nhân văn của nền văn hóa. Tao Đàn đã phát huy được truyền thống văn học dân tộc, đẩy mạnh giao lưu trong xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam. Qua hoạt động của mình, Tao Đàn không chỉ góp phần làm sống dậy những giá trị văn hóa, những truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc mà còn đồng thời lọc bỏ những yếu tố văn hóa không còn phù hợp. Tao Đàn không chỉ tìm về cội nguồn và nhận ra cái cốt lõi căn cước đầu tiên của bản sắc văn hóa Việt Nam nhằm kế thừa, bảo vệ và phát huy những tinh hoa của văn hóa dân tộc, mà còn là một ngả đường quan trọng để tiếp nhận những yếu tố văn hóa mới. Lịch sử đã lùi xa, nhưng những bài học về xây dựng văn hóa (mà tạp chí Tao Đàn là một điển hình) vẫn là những điều đáng để chúng ta suy ngẫm.
