Tri thức văn hóa cổ truyền Việt Nam
“Tri thức văn hóa cổ truyền Việt Nam” là một công trình nghiên cứu công phu do hai học giả Pháp Maurice Durand và Pierre Huard biên soạn. Công trình được xuất bản tại Pháp lần đầu vào năm 1954, do nhà in Quốc gia ấn hành. Nhân kỷ niệm 100 năm ngày thành lập Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp, cuốn sách được tái ngộ độc giả với ấn bản Việt ngữ.
“Tri thức văn hóa cổ truyền Việt Nam” là công trình khảo cứu về văn hóa Việt Nam truyền thống có giá trị tham khảo quan trọng cho độc giả tìm hiểu về đời sống văn hóa truyền thống của người Việt.
Cuốn sách tái hiện bức tranh toàn diện về đời sống truyền thống Việt Nam một cách có hệ thống bao gồm: kiểu hình nhân khẩu học đặc thù, phương thức cư trú, sản xuất, cơ cấu gia đình làng xã, tín ngưỡng, tôn giáo, thế giới quan, đạo đức, lễ nghi, giáo dục, kỹ thuật thủ công,… Các độc giả đặc biệt dành sự chú trọng lớn vào cách người Việt tạo dựng một lối sống đậm tính chuẩn mực, kỷ cương, cân bằng, dù điều kiện vật chất không cao. Phạm vi khảo cứu chủ ý dừng ở đầu thế kỷ XX – thời điểm điểm văn minh phương Tây bắt đầu tác động mạnh vào đời sống Việt Nam. Khi giá trị truyền thống bị giằng xé giữa cũ và mới, văn hóa Việt Nam có năng lực tự phê phán, tiếp thu khoa học và biến đổi để phù hợp thời đại, mà không đánh mất căn bản truyền thống.
Lần tái bản Việt ngữ này vẫn giữ trọn vẹn bức tranh toàn cảnh về văn hóa Việt Nam như ấn bản gốc, bổ sung thêm mười hai phụ lục được thêm vào, nâng tổng số lên 21 phụ lục nhằm ghi dấu những cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của những nghiên cứu về Việt Nam trong vòng 50 năm trở lại đây. Các bảng mục tra cứu tên địa danh, tên riêng bằng tiếng Việt và thư mục đã được biên soạn lại, ngoài ra hai tấm bản đồ cũng đã được phục chế. Sách sử dụng lượng lớn tranh ảnh minh họa thể hiện dấu ấn văn hóa đặc thù của Việt Nam. Các thư mục bổ sung cũng như dữ liệu chỉnh lý đã được thực hiện đúng tinh thần và hình thức của ấn bản gốc, nhằm đảm bảo tính nhất quán của tác phẩm.
Có thể nói, “Tri thức văn hóa cổ truyền Việt Nam” là cuốn sách nền tảng để hiểu bản sắc Việt, cơ chế vận hành của xã hội truyền thống và lý giải vì sao văn hóa Việt Nam có sức bền bỉ, linh hoạt và dung hợp hiếm có.
THÔNG TIN TÁC GIẢ:
Pierre Huard (1901-1983)
Sinh năm 1901 tại Bastia, Pierre Huard học y khoa tại Trường Y tế Hải quân ở Bordeaux, làm bác sĩ quân y và bác sĩ giải phẫu ở Trung Đông (Syria), sau đó ông trở về Marseille làm giảng viên, rồi trở thành giáo sư.
Năm 1933, Pierre Huard sang làm việc tại Đông Dương và gắn bó với Việt Nam trong suốt 20 năm. Tại Hà Nội, ông làm Trưởng khu giải phẫu Bệnh viện Lanessan (nay là Bệnh viện Trung ương Quân đội 108). Ngoài ra, ông còn tham gia giảng dạy và là hiệu trưởng Trường Y khoa Đông Dương (1947-1954). Giáo sư Pierre Huard là thành viên của Viện Viễn Đông Bác cổ Pháp, viết nhiều công trình nghiên cứu về Việt Nam, tác phẩm Tri thức văn hóa cổ truyền Việt Nam (mà ông là đồng tác giả với giáo sư Maurice Durand) là cuốn sách dẫn nhập quan trọng về nền văn hóa Việt Nam truyền thống.
Maurice Durand (1914-1966)
Sinh năm 1914 ở Hà Nội, Maurice Durand là con trai của một nhà Hán học người Pháp và mẹ ông là người Việt quê gốc ở Kiến An. Ông là một trong những nhà nghiên cứu song ngữ hiếm hoi của Viện Viễn Đông Bác cổ sở hữu hai nguồn văn hóa Pháp, Việt và có mối liên hệ mật thiết với chữ Hán.
Maurice Durand vừa là nhà sử học, ngữ văn học, nhà phê bình văn học và nhà phân tích mỹ thuật. Ông đã để lại nhiều công trình nghiên cứu tầm cỡ như Điện thần và nghi thức hầu đồng Việt Nam, Nhập môn văn học Việt Nam, Tri thức văn hóa cổ truyền Việt Nam, Lịch sử thời Tây Sơn, Thế giới của Truyện Nôm… và nhiều công trình dịch, hàng trăm bài viết và một số lượng bản thảo đồ sộ chưa từng được xuất bản.
